Misulod si Jesus sa Jerusalem, misinggit ang katawhan sa kalipay ug gitimbaya siya isip “Anak ni David”, usa ka harianong ngalan diha sa ebanghelyo ni San Mateo ug gigamit lamang alang kang Cristo, nga miabot aron pagmantala nga hapit na gayod moabot ang Gingharian sa Dios.

Niining higayona, nahitabo ang talagsaong kokabildo ni Jesus atubangan sa grupo sa mga tawo nga misukitsukit kaniya. Pipila kanila mga sakop sa pundok ni Herodes, ang uban sakop sa mga Pariseo: duha ka grupo kansang mga hunahuna nagkabahinbahin mahitungod sa gahom sa Romanhong Emperador.  Gipangutana nila si Jesus kon supak ba sa ilang Balaod ang pagbayad ug buhis ngadto sa Emperador sa Roma, o dili ba?  Nangutana sila niini aron pagbitik kang Jesus kon unsay iyang hunahuna bahin sa Emperador ug aron anaa silay ikasumbong  batok kaniya.

Apan gitubag sila ni Jesus ug laing pangutana:  kang kinsa man ang ngalan ug nawong nga gikulit sa salapi? Ug tungod kay ang nawong ug ang ngalan iya man sa Emperador, misulti siya:

“Ihatag ngadto sa Emperador ang iya sa Emperador, ug ngadto sa Dios ang iya sa Dios”.

Unsa man diay ang mga butang nga ihatag ngadto sa Emperador ug unsa man ang atong ihalad ngadto sa Dios?

Si Jesus nagpahinumdom kanato bahin sa Labawng Makagagahom nga Dios: sa tinuoray,  kon diha sa Romanhong salapi gikulit ang nawong sa Emperador, mao usab sa tagsatagsa ka tawo gikulit ang larawan sa Dios.

Diha mismo sa tradisyon rabbinika gimugna nga ang matag tawo gibuhat sama sa hulagway sa Dios[1], pinaagi sa sanglitanan sa nawong nga gikulit sa ilang salapi: “Kon ang tawo maghulma ug mga salapi pinaagi sa usa lamang ka hulmahan, mogawas nga pareho silang tanan;  apan ang Hari sa tanang mga hari, ang dalaygon ug Balaan nga Dios, naghulma sa kada tawo gikan sa mao mismong hulmahan nga mao ang kinaunhang tawo;  apan walay usa nga parehog nawong sa iyang isigkatawo”[2].

Nan, ngadto sa Dios lamang, itugyan nato ang tibuok natong kaugalingon; Siya lamang ang nanag-iya kanato ug diha Kaniya makaplagan nato ang kagawasan ug maangkon nato ang dignidad. Walay tawhanong gahom makapangayo sa maong pagsalig.

Kon may tawong nakaila sa Ginoo ug makatabang kanato sa paghatag kaniya sa hustong lugar, siya mao gihapon si Jesus. Alang kaniya: «[…] ang buot ipasabot sa paghigugma mao ang pagtuman sa kabubut-on sa Dios, andam tang mohatag Kaniya sa atong hunahuna, kasingkasing, paningkamot, ang ato mismong kinabuhi: gitugyan Niya ang tibuok kaugalingon tungod ug alang sa plano sa Amahan. Naghisgot kanunay bahin niini ang Ebanghelyo ug ang tibuok niyang kinabuhi gihalad niya ngadto sa Amahan […]. Mao usab kini ang gipangayo niya gikan kanato: ang buot ipasabot sa paghigugma mao ang pagtuman sa kabubut-on sa atong Minahal, sa walay pag-ukon-ukon, uban sa tibuok natong kaugalingon. […] Dinhi gipangayo gikan kanato, ang tumang pagsalig ug kabubut-on, tungod kay alang sa Ginoo dili ta mohatag ug menos niining tanan kondili ang tibuok natong kasingkasing, tibuok natong kalag, tibuok natong hunahuna»^[3].

“Ihatag ngadto sa Emperador ang iya sa Emperador, ug ngadto sa Dios ang iya sa Dios” (Mat. 22:21).

Tingali makadaghan na kitang misagubang ug mga di-masulbad nga problema, mga lisod nga desisyon diin diriyot na jud kitang mahulog sa tentasyon, ug mopili na lang ta ug mas sayon nga solusyon aron makaikyas ta gikan niini. Bisan si Jesus nahiagom sa pagsulay atubangan sa duha ka solusyon sumala sa tawhanong pangatarongan; apan klaro alang Kaniya ang makahuloganong pag-abot sa Gingharian sa Dios, ubos sa pagdumala sa Gugma.

Sukitsukiton nato ang atong kaugalingon bahin niining mga pulong: nabuntog ba ang imong kasingkasing tungod kay madanihon ang paglimbong aron mouswag ka sa kinabuhi? Mga posisyon ug trabaho nga ikahambog; gikaibgan ba nimo ang mga tawong malamposon, ug ang daghang tigpakaron-ingnon? Naghatag ba kaha kita’g hustong lugar alang lamang sa Dios?

Diha sa tubag ni Jesus, gisugyot niya ang usa ka hataas nga tubô sa kalidad, diin gidapit ta sa hugot ug kinasingkasing nga pagsotâ sa atong kaugalingon, kon giunsa nato paghan-ay ang timbangan sa mga bililhong hiyas.

Sa kinahiladman sa konsensya makadungog ta sa tingog, usahay gamitoy ra kaayo ug usahay morag natabonan sa laing mga tingog. Apan mailhan ra nato ang Iyaha sa Dios: ang tingog nga walay puas nagtukmod kanato pagpangitag mga dalan alang sa pag-inigsoonay. Mao kini ang tingog nga nagdasig kanato kanunay pagbag-o sa atong mga desisyon, bisan pag kini moagi daw “supak sa sulog sa sapa”.

Usa kini ka lig-on ug mabungahon nga pagbansaybansay aron matukod ang mga sukaranan sa usa ka tinuoray nga diyalogo uban sa atong isigkatawo, aron kitang tanan makakaplag ug saktong tubag alang sa di-lalim nga kahimtang sa kinabuhi. Dili buot ipasabot nga magkawang ta sa atong kaugalingong mga responsabilidad  sulod sa katilingban, hinuon, buot kitang mopadayag ug usa ka serbisyo nga walay laing laraw kondili ang kaayohan sa tanan.

Samtang didto pa siya sa bilanggoan,diin gipahamtangan siya sa kamatayon, tungod kay usa man siya sa mga tawo nga mibatok sa mga Nazi, si Dietrich Bonhoeffer misulat sa iyang pangasaw-onon: «Wala koy labot sa usa ka pagtuo nga moikyas sa kalibotan, kondili ang pagtuo nga lig-ong mosagubang sa kalibotan; nahigugma ug dili traydor sa yuta, bisan sa mga kakulian ug pagsulay nga morisulta niini. Ang atong kaminyoon kinahanglan nga motubag ug “Oo” sa yuta sa  Dios, kinahanglan molig-on sulod kanato ang kaisog sa pagtrabaho ug paghimog kabag-ohan dinhi sa kalibotan. Ang akong gikahadlokan mao ang mga Kristyanos nga makaako sa pagtunob sa yuta nga gigamit ang usa lamang ka tiil, kay usa ra usab ang ilang tiil nga itunob unya nila didto sa Langit. »^[4].

~ Sinulat ni Letizia Magri uban sa grupo sa Pulong sa Kinabuhi ~

^[1] Cf. Gen 1,26.

[2] Mishnà Sanhedrin 4,5.

[3] C. Lubich, Parola di Vita ottobre 2002, in eadem, Parole di Vita, a cura di Fabio Ciardi (Opere di Chiara Lubich 5; Città Nuova, Roma 2017) pp. 669-670.

^[4] Dietrich Bonhoeffer, Maria von Wedemeyer, Lettere alla fidanzata, Cella 92, Queriniana, Brescia 1992, 48.