Ang kapitolo 18 sa Ebangelyo ni San Mateo buhong sa pagtulon-an, diin si Jesus naghatag ug mga pahimangno sa iyang mga tinun-an kon unsaon pagpuyo’g maayong relasyon taliwala sa bag-o lang natukod nga komunidad. Ang pangutana ni San Pedro kang Jesus may kalabotan sa bag-o pa Niyang giingon kanila: «Kon ang imong isigkatawo makasala batok kanimo…. Nagsulti pa gani si Jesus, mibalda si San Pedro ug nangutana, kay morag iyang naamgohan nga wala kaayo niya hisabti kon unsay buot ipasabot sa ilang Maestro. Ang iyang pangutana may kalabotan sa dalan nga kinahanglan sundon sa mga disipulo ni Kristo. Makapila man diay ta angay mopasaylo?
“Ginoo, makapila ba makasala kanako ang akong isigkatawo ug ako gihapon siyang pasayloon? Makapito ba?”
Kabahin sa panaw sa pagtuo ang pagsusi. Sa mga tawong may pagtuo wala kanila ang tanang tubag, apan nagpabiling matinud-anon, bisag daghag pangutana. Ang gipangutana ni San Pedro dili bahin sa salâ batok sa Dios, kondili unsay pagabuhaton kon ang tawo makasalâ batok sa iyang isigkaingon? Sa hunahuna ni San Pedro ligdong siya nga disipulo kay andam siya mopasaylo hangtod sa makapito2. Wala siya magdahom sa dali nga tubag ni Jesus,nga miyabo sa iyang mga kaseguroan: «Dili kay makapito ra, kondili kapitoan ka pito» (Mat. 18:22). Dayag kaayo sa mga tinun-an ang mga pulong ni Lamech, ang mabangis nga anak ni Cain, nga nagbalikbalik ug kanta bahin sa pagpanimalos nga kapitoan ug pito ka pilo. Kining mga pulonga ang gipatin-aw ni Hesus ug gitanyag ani ang kalainan tali sa way-kataposang-panimalos ug sa way-sukod nga pagpasaylo.
“Ginoo, makapila ba makasala kanako ang akong isigkatawo ug ako gihapon siyang pasayloon? Makapito ba?”
Ang atong gihîsgotan dili lang ang pagpasaylo sa tawong sige lang makasala, kondili ang kinasingkasing nga kīnaiya nga andam kanunay sa pagpasaylo. Adunay mga yugto ang tinuod nga pagpasaylo, mga ang-ang nga makahimo natong mga tawong gawasnon.
Dili kini usa ka pagbati, dili usab ang paghikalimot: usa kini ka pagpili o paghukom nga angay buhaton sa usa ka magtutuo, dili lamang sa higayon nga giusab gihapon ang sala kondili sa matag higayon nga mahinumdoman ang sala. Mao gayod nga angay tang mopasaylo’g kapitoan ka pito!
Misulat si Chiara Lubich: « Labaw sa tanan ang gipasabot ni Jesus mao ang relasyon ug pagpakig-uban sa mga Kristyanos, mga sakop sa katilingban o mga kaigsoonan sa pagtuo. Giawhag ta sa pagpuyo niining paagiha diha sa pamilya, sa gitrabaho-an, sa eskuylahan. Sayod ta nga kasagaran mahitabo nga mobalos ta pinaagi sa lihok o sa pulong. Nasayod sad ta nga tungod sa pagkalahi sa atong kinaiya ug uban pang hinungdan, maoy tinubdan sa pagkawalay gugma sulod sa mao mismong sakop nga tagbalay. Hinumdomi kini, nga ang kinaiya lang nga mapasayloon nga kanunay gibag-o matag adlaw, maoy makapabilin sa kalinaw ug kahiusahan sa atong isigkatawo. Malagmit nga kanunay tang matintal sa paghunahuna sa mga dipekto sa uban, ug dili dayon nato makalimtan ang nangagi, gusto sad nato nga mausab karon dayon ang ilang pagkatawo. Kinahanglan gayod nga maangkon ta sa kinaiya sa pagbag-o kanunay sa panglantaw, daw bag-o pa sila natong nailhan ug dawaton nato sila bisan pag wala sila mangayo’g pasaylo sa ilang gibuhat.4.
“Ginoo, makapila ba makasala kanako ang akong isigkatawo ug ako gihapon siyang pasayloon? Makapito ba?”
Kitang tanan nahisakop sa usa ka komunidad nga ”gipasaylo”, tungod kay ang pagpasaylo usa man ka gasa nga gikan sa Dios, nga gikinahanglan gayod nato. Angay tang mahibulong sa walay sukod sa gidak-on sa kalooy sa Dios: nga mopasaylo kanato kon kita andam mopasaylo usab sa atong isigkatawo5. Adunay mga kahimtang nga dili gayod sayon ang pagpasaylo. Adunay mga sitwasyon gumikan sa politika, sa katilingbanong condisyon, ug condisyon sa ekonomla diin ang pagpasaylo adunav katilingbanong sukod.. Daghan ang mga sanglitanan diin masaksihan nato: mga babaye ug lalaki nakasugakod sa pagpasaylo bisan tuod sa pinakalisod nga kahimtang, tungod kay gitabangan sila sa komunidad nga nagpaluyo kanila.
Si Osvaldo taga-Columbia. Nakadawat ug hulga sa kamatayon kay nakakita siya sa pagpatay sa iyang kaugalingong igsoon. Siya karon ang daku-dako sa usa ka Kapunongan sa mag-uuma, diin nagtrabaho aron tabangan sa pagbangon sa mga tawo nga kaniadto mi ribelde batok sa Gobiyerno, gamit ang mga armas. «Sayon ra unta gayod ang pagpanimalos ginamit ang kabangis apan wala ako mosulod anang dalana, mitug-an si Osvaldo: «Ang pagkat-on sa arte sa pagpasaylo lisod gayod kaayong buhaton, apan ang mga armas ug ang kabangis dili mao ang angay pilion aron lang mausab ang kahimtang sa atong kinabuhi. Ang dalan sa tinuod nga kabag-ohan lahi ra gayod; tungod kay ang pagtandog sa kalag sa tawo maoy gikinahanglan. Aron ni mahitabo way-pulos ang pagkamapahitas-on ni ang pagkagamhanan: gikinhanglan gayod ang pagkamapaubsanon, usa ka virtud nga lisod kaayong maangkon»6.
Letizia Magri
4 C. Lubich, Parola di Vita ottobre 1981, in eadem, Parole di Vita, a cura di Fabio Ciardi (Opere di Chiara Lubich 5; Città Nuova, Roma 2017), p. 219.
5 Cf. preghiera del Padre Nostro, Mt 6,9-13.
6 Unità è il nome della pace: La strategia di Chiara Lubich, a cura di Maddalena Maltese, Città Nuova, Roma, 2020, p.37.
